Geen grenzen

Als HSP-coach stel ik aan een cliënt al snel de vraag of hij/zij grenzen aangeeft. Meestal hoor ik zachtjes ‘’nee’’, of zie ik een zwijgend hoofdschudden. En hij/zij is niet de enige, ik hoor het vrijwel altijd. Grenzen stellen valt ook niet mee. Wat zou hiervan de reden kunnen zijn? Help je uit medeleven met de ander, of is er een oorzaak in jezelf? Dat laatste is al een blog apart waard.

De helper willen zijn

Een HSP is iemand die van nature in een bepaalde mate behulpzaam is. Als hooggevoelig persoon heb je snel in de gaten als een ander ergens mee zit, problemen heeft en hulp kan gebruiken. Je ziet en hoort het, maar vooral, je voelt dit.
Je gevoel is een mooie eigenschap, maar mijn vraag is, ‘’tot waar ga je door met helpen, en wanneer is het genoeg geweest”?
Dan blijkt dat de meesten moeite hebben om hiermee te stoppen, met als gevolg dat ze veel tijd en energie geven. Toch kan je leren je grenzen te stellen. Voor mij was het vroeger een zoektocht, maar 1 ervaring was de beste leerschool.

Wat waren mijn gevolgen van constant helpen?

Heel lang geleden kreeg een toentertijd dierbare vriendin opeens last van angst- en paniekaanvallen. In plaats van naar een dokter te gaan, ging ze de aanvallen verdoven met alcohol. Dat werd van kwaad tot erger: ze raakte verslaafd, met als gevolg dat ze haar tijdelijke baan verloor, en nauwelijks meer in staat was om voor haarzelf te zorgen.

Ik dacht dat mijn hulp haar uit het dal zou halen. Echter, ik kon doen wat ik wilde, het had geen enkel effect. En achteraf gezien hield ik, door mijn goedbedoelde hulp, de situatie ook in stand.
Daarbij merkte ik dat mijn continu helpen ten koste ging van mezelf. Langzaam maar zeker vervaagde mijn grens, en besteedde ik al mijn privétijd aan haar. Ik werd onrustig, prikkelbaar en raakte oververmoeid. Verschillende emoties staken de kop op, en mijn eigenwaarde daalde. Ook begon mijn werk bij mijn werkgever er onder te lijden.
Totdat op een avond vanuit het niets het volgende door mijn hoofd schoot.

Hoogsensitiviteit in de vorm van beelden

Wij stonden naast elkaar voor een moeras. Zij sprong er in, en riep om hulp. Ik pakte een touw, en trok haar op de kant.  Zij sprong opnieuw het moeras in, en riep weer om hulp. Ook nu haalde ik haar naar de kant. Dit bleef zich herhalen, totdat ik van vermoeidheid in het moeras viel, en om hulp riep.

Inzicht in de situatie, en in mezelf

Op dat moment werd het me duidelijk dat ik moest stoppen met helpen. Het ging ten koste van mezelf. Ondanks dat dit me in het begin moeite kostte, heb ik geen hulp meer gegeven. Helpen mag zeker, maar onthoudt 2 regels:
1. het mag nooit ten koste van jezelf gaan
2. als de ander een probleem heeft en niet bereid is om aan zichzelf te werken, heeft hulp geen enkele zin

Twijfels verdwijnen

Die waren er zeker in het begin.  Ik vroeg me af of ik hier wel goed aan deed. En wat zou zij, en anderen, van me denken.
Ik werd door haar bestookt met diverse emotionele reacties om toch maar weer klaar te staan. Ik stond ook klaar, maar voor mezelf.
De fysieke rust deed me goed, de mentale rust kwam later, op het moment dat ik haar en de situatie had losgelaten.  

Wat zij en anderen van me zouden kunnen denken boeide me niet. Trouwens, het maakt in het algemeen niet uit wat je doet, want mensen vinden en denken toch van alles over je.

Het belangrijkste was dat ik iedereen, maar vooral mezelf, recht in de ogen kon kijken, wetende dat mijn besluit het beste was wat ik voor mezelf kon doen. En uiteindelijk ook voor haar.

Geef om jezelf

Stel daarom grenzen. Mensen zullen verschillend reageren: verrast, teleurgesteld, geïrriteerd, of respecteren je grens.
De één zegt misschien dat het hoog tijd was, een ander vindt het niet leuk, want ‘’vroeger zei je nooit nee en kon ik altijd van je op aan’’.
Blijf bij je besluit, geef niet toe. Een vriendelijk maar duidelijk antwoord is voldoende, want je hoeft geen uitleg of toelichting te geven. 1 verkeerd woord of twijfel in je antwoord kan voor de ander de aanleiding zijn om je hiermee onderuit te halen.
‘’Geen tijd, te moe, het heeft geen zin, ik kies voor mezelf’’, zijn 4 korte antwoorden die je kunt geven. That’s it!

Besef dat elke ‘’ja’’ tegen een ander in de meeste gevallen een ‘’nee’’ tegen jezelf is.

Wat zijn de gevolgen als je grenzen stelt?

Grenzen aangeven geeft lucht, zowel letterlijk als figuurlijk.
Letterlijk omdat het een mate van opluchting zal geven. Er zal een last (grotendeels) van je afvallen.
Figuurlijk omdat je energetisch ruimte, en fysiek tijd voor jezelf creëert. Als je hooggevoelig bent, zal je dat eerste zeker ervaren.

Door de rust heb je energie voor andere bezigheden, en je wordt vrolijker. Je zal meer in je gevoel komen, het grenzen stellen gaat makkelijker, en het belangrijkste: je eigenwaarde zal toenemen. Je vind jezelf namelijk meer waard omdat je vaker voor jezelf kiest. En dit zorgt ervoor dat je op alle fronten groeit.